Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với sự tham gia đa dạng của nhiều mô hình kinh doanh, tạo ra không ít thách thức trong việc quản lý thuế. Nhằm đối phó với những khó khăn này, Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế đã triển khai nhiều giải pháp ngắn hạn và dài hạn để nâng cao hiệu quả quản lý thuế đối với các hoạt động TMĐT, bao gồm cả trong nước và quốc tế.
Nội dung bài viết
Kết Nối Cơ Sở Dữ Liệu Để Quản Lý Thuế Hiệu Quả
Một trong những giải pháp quan trọng là việc kết nối và chia sẻ cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về dân cư. Bộ Công an và Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) đã hoàn thành trên 90% việc đồng bộ dữ liệu này, tạo điều kiện để sử dụng căn cước công dân làm mã số thuế. Ngoài ra, việc tích hợp tài khoản định danh điện tử (VneID) vào hệ thống quản lý thuế đã thu hút hơn 663.000 lượt kết nối và 400.000 lượt truy cập từ người dân.
Bên cạnh đó, các bộ ngành khác như Bộ Công Thương, Bộ Thông tin và Truyền thông, và Ngân hàng Nhà nước đã chia sẻ dữ liệu từ 929 website TMĐT, 130 tổ chức trong các lĩnh vực viễn thông, quảng cáo, và dữ liệu thanh toán của hàng triệu tài khoản tại 96 ngân hàng. Những nỗ lực này giúp nâng cao khả năng theo dõi và quản lý các giao dịch TMĐT, hạn chế gian lận thuế.
Kết Quả Tích Cực Từ Các Biện Pháp Quản Lý
Nhờ vào các giải pháp này, công tác quản lý thuế đã ghi nhận những kết quả tích cực trong hai năm gần đây. Cụ thể, năm 2022, doanh thu từ thuế đạt 3,1 triệu tỷ đồng, trong đó số thuế thu được là 83 nghìn tỷ đồng. Đến năm 2023, con số này tăng lên với doanh thu 3,5 triệu tỷ đồng và số thuế nộp vào ngân sách đạt 97 nghìn tỷ đồng.
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, ông Mai Sơn, ngành Thuế đã tham mưu Chính phủ và Quốc hội ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để củng cố cơ sở pháp lý cho việc quản lý thuế trong TMĐT. Đồng thời, ngành cũng áp dụng công nghệ thông tin để hỗ trợ tổ chức và cá nhân thực hiện các thủ tục thuế điện tử một cách dễ dàng. Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài (NCCNN) đã được triển khai, giúp các NCCNN có thể đăng ký thuế và kê khai từ xa. Đến nay, đã có 94 NCCNN kê khai, nộp thuế với số tiền lên tới 14,5 nghìn tỷ đồng.
Thanh Tra, Kiểm Tra Chuyên Sâu Để Chống Thất Thu Thuế
Ngành Thuế đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, tập trung vào các đối tượng có liên quan đến TMĐT và kinh doanh trên nền tảng số nhằm ngăn chặn tình trạng thất thu thuế. Cục Thuế TP Hà Nội, dưới sự lãnh đạo của ông Vũ Mạnh Cường, đã triển khai các kế hoạch thanh tra chuyên đề về TMĐT cho năm 2024, kiểm tra 2.342 tổ chức và cá nhân. Kết quả ban đầu cho thấy đã xử lý 921 trường hợp, thu thêm 104 tỷ đồng, giảm khấu trừ 43 tỷ đồng và giảm lỗ 59 tỷ đồng.
Khó Khăn Và Thách Thức Trong Quản Lý TMĐT
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, công tác quản lý thuế đối với TMĐT vẫn gặp không ít khó khăn. Việc kết nối CSDL quốc gia về dân cư với hệ thống thông tin của các bộ, ngành, địa phương chưa đồng bộ, gây cản trở trong việc định danh và xác thực cá nhân, tổ chức. Điều này khiến việc ngăn chặn các hành vi gian lận, trốn thuế trở nên khó khăn hơn.
Định Hướng Tương Lai: Tăng Cường Cơ Chế Quản Lý Toàn Diện
Nhằm khắc phục những vướng mắc hiện tại, ông Mai Sơn cho biết ngành Thuế sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách để quản lý toàn diện các hoạt động TMĐT. Mục tiêu là tạo thuận lợi trong việc kê khai, nộp thuế, sử dụng hóa đơn điện tử cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh TMĐT. Bên cạnh đó, ngành Thuế cũng sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế thông qua các kênh đối thoại trực tiếp, đường dây nóng, truyền thông qua đại sứ quán và các hiệp hội doanh nghiệp.
Ngoài ra, ngành Thuế đang tập trung vào việc củng cố CSDL TMĐT và áp dụng quản lý theo rủi ro, tiếp tục hiện đại hóa quy trình quản lý thuế và tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành theo Chỉ thị 18/CT-TTg. Những nỗ lực này không chỉ giúp cải thiện hiệu quả quản lý thuế mà còn góp phần xây dựng một môi trường TMĐT minh bạch và bền vững hơn cho nền kinh tế Việt Nam.