Nhiều hộ kinh doanh thắc mắc liệu họ có bị giới hạn ngành nghề kinh doanh so với doanh nghiệp hay không, cũng như quy trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh thành doanh nghiệp theo quy định pháp luật hiện nay như thế nào. Bài viết này sẽ giúp bạn làm rõ những vấn đề này dựa trên các quy định pháp luật hiện hành.
Nội dung bài viết
1. Hộ kinh doanh có bị giới hạn ngành nghề kinh doanh so với doanh nghiệp không?
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 89 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh có quyền đăng ký và hoạt động trong các ngành, nghề kinh doanh như sau:
- Khi đăng ký thành lập hoặc thay đổi nội dung đăng ký, hộ kinh doanh ghi ngành, nghề kinh doanh vào Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh và gửi lên cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện. Ngành, nghề kinh doanh sẽ được ghi nhận trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
- Hộ kinh doanh được quyền kinh doanh ngành, nghề có điều kiện nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định và phải duy trì các điều kiện đó trong suốt quá trình hoạt động.
- Nếu cơ quan có thẩm quyền phát hiện hộ kinh doanh không đáp ứng điều kiện kinh doanh của ngành nghề có điều kiện, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện sẽ thông báo yêu cầu tạm ngừng kinh doanh ngành nghề đó và báo cáo lên cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định.
Như vậy, về nguyên tắc, hộ kinh doanh không bị giới hạn ngành nghề kinh doanh mà pháp luật không cấm. Tuy nhiên, có một số ngành nghề bắt buộc phải thành lập doanh nghiệp mới được kinh doanh, ví dụ:
- Kinh doanh mua, bán vàng trang sức, mỹ nghệ: Theo Điều 8 Nghị định 24/2012/NĐ-CP, hộ kinh doanh không được phép đăng ký ngành nghề này, mà phải thành lập doanh nghiệp.
- Một số ngành nghề có điều kiện khác: Nếu pháp luật yêu cầu doanh nghiệp phải có tư cách pháp nhân hoặc phải có vốn pháp định, giấy phép con… thì hộ kinh doanh không được phép kinh doanh.
Trong khi đó, theo Điều 7 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp có quyền tự do kinh doanh tất cả các ngành nghề mà pháp luật không cấm. Do đó, nếu muốn mở rộng ngành nghề kinh doanh mà hộ kinh doanh không được phép kinh doanh, chủ hộ có thể cân nhắc chuyển đổi thành doanh nghiệp.
2. Hướng dẫn đăng ký chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp
Theo Điều 27 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, quy trình đăng ký chuyển đổi từ hộ kinh doanh thành doanh nghiệp như sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký chuyển đổi
Hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp trên cơ sở chuyển đổi từ hộ kinh doanh bao gồm:
- Bản chính Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
- Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký thuế.
- Hồ sơ thành lập doanh nghiệp tương ứng với từng loại hình doanh nghiệp (theo các Điều 21, 22, 23, 24 Nghị định 01/2021/NĐ-CP).
Lưu ý:
- Hồ sơ không bao gồm Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, trừ khi có nhà đầu tư nước ngoài tham gia.
- Nếu doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, cần có văn bản chấp thuận từ Cơ quan đăng ký đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư.
Bước 2: Nộp hồ sơ tại Phòng Đăng ký kinh doanh
Hộ kinh doanh nộp hồ sơ tại Phòng Đăng ký kinh doanh cấp tỉnh/thành phố nơi đặt trụ sở doanh nghiệp mới.
Bước 3: Cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh
- Trong 2 ngày làm việc từ khi cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ gửi bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và bản chính Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện để thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh.
3. Đặt tên cho doanh nghiệp sau khi chuyển đổi như thế nào?
Theo Điều 37 Luật Doanh nghiệp 2020, tên doanh nghiệp sau khi chuyển đổi phải tuân thủ quy tắc:
-
Tên tiếng Việt của doanh nghiệp bao gồm hai phần:
- Loại hình doanh nghiệp: “Công ty TNHH”, “Công ty cổ phần”, “Doanh nghiệp tư nhân”…
- Tên riêng: Được viết bằng chữ cái tiếng Việt, chữ số và một số ký hiệu nhất định.
-
Tên doanh nghiệp không được trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên của doanh nghiệp khác đã đăng ký trên toàn quốc.
Ví dụ:
- Nếu hộ kinh doanh trước đây là “Hộ kinh doanh Nguyễn Văn A” thì khi chuyển đổi có thể đặt tên là “Công ty TNHH Thương mại Nguyễn Văn A” hoặc “Công ty Cổ phần Dịch vụ Nguyễn Văn A” tùy vào loại hình doanh nghiệp lựa chọn.
Kết luận
✅ Hộ kinh doanh không bị giới hạn ngành nghề kinh doanh, trừ những ngành nghề pháp luật yêu cầu bắt buộc phải thành lập doanh nghiệp.
✅ Nếu muốn mở rộng ngành nghề hoặc đáp ứng yêu cầu pháp luật, chủ hộ có thể thực hiện thủ tục chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp tại Phòng Đăng ký kinh doanh cấp tỉnh/thành phố.
✅ Khi chuyển đổi, doanh nghiệp cần đặt tên đúng quy định, tránh trùng lặp và phù hợp với loại hình kinh doanh mới.
Việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp giúp mở rộng quy mô, tăng uy tín và có nhiều lợi thế về pháp lý. Nếu bạn có thắc mắc về thủ tục, hãy liên hệ với cơ quan đăng ký kinh doanh hoặc chuyên gia pháp lý để được hỗ trợ chi tiết hơn! 🚀