Nội dung bài viết
1. Thực Trạng Về Mức Doanh Thu Không Chịu Thuế GTGT Hiện Nay
1.1. Quy Định Hiện Hành
Theo Luật Thuế Giá Trị Gia Tăng (GTGT) hiện hành, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống không thuộc diện nộp thuế GTGT và thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Điều này được áp dụng nhằm:
- Hỗ trợ các hộ kinh doanh nhỏ, siêu nhỏ trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn.
- Giảm gánh nặng thuế cho các đối tượng yếu thế trong nền kinh tế.
Tuy nhiên, với tốc độ phát triển kinh tế, sự gia tăng trong GDP bình quân đầu người và biến động chỉ số giá tiêu dùng (CPI), mức 100 triệu đồng/năm không còn phù hợp.
1.2. Dự Thảo Luật Thuế GTGT Sửa Đổi
Trong dự thảo Luật Thuế GTGT sửa đổi, ngưỡng doanh thu không chịu thuế được nâng lên 200 triệu đồng/năm nhằm:
- Phù hợp với sự phát triển kinh tế – xã hội.
- Tăng khả năng tái đầu tư và tạo điều kiện để các hộ kinh doanh nhỏ có thể mở rộng sản xuất kinh doanh.
2. Đề Xuất Nâng Ngưỡng Lên Trên 200 Triệu Đồng/Năm
Một số đại biểu Quốc hội, như bà Lê Thị Song An (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Long An), cho rằng mức 200 triệu đồng/năm vẫn còn thấp so với thực tế. Đề xuất nâng ngưỡng lên trên 200 triệu đồng/năm được đưa ra dựa trên các yếu tố sau:
2.1. Tương Quan Với Tăng Trưởng Kinh Tế
- Tăng GDP và CPI: Từ khi quy định 100 triệu đồng/năm được áp dụng, GDP và CPI đã tăng đáng kể. Doanh thu của các hộ kinh doanh nhỏ hiện nay đã vượt ngưỡng 200 triệu đồng/năm mà vẫn được xem là “nhỏ”.
- Chỉ số giá tiêu dùng: CPI thường xuyên biến động, làm giảm giá trị thực tế của ngưỡng doanh thu. Mức doanh thu không chịu thuế cần được điều chỉnh để theo kịp mức sống thực tế.
2.2. Hỗ Trợ Phát Triển Kinh Tế Địa Phương
- Giảm áp lực thuế: Hộ kinh doanh nhỏ lẻ, đặc biệt tại khu vực nông thôn và vùng sâu vùng xa, có thể sử dụng nguồn tài chính tiết kiệm từ việc giảm thuế để tái đầu tư vào hoạt động sản xuất kinh doanh.
- Khuyến khích chuyển đổi mô hình kinh doanh: Ngưỡng doanh thu cao hơn sẽ khuyến khích hộ kinh doanh nhỏ đầu tư, từng bước chuyển đổi lên doanh nghiệp, góp phần hiện đại hóa kinh tế địa phương.
2.3. Giảm Chi Phí Quản Lý Thuế
- Tập trung quản lý đối tượng lớn: Khi ngưỡng doanh thu không chịu thuế được nâng lên, cơ quan thuế có thể tập trung nguồn lực quản lý vào các đối tượng có doanh thu lớn hơn, nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước.
- Giảm gánh nặng hành chính: Việc giảm số lượng hộ kinh doanh phải kê khai và nộp thuế giúp tiết kiệm thời gian, chi phí quản lý, đồng thời giảm áp lực cho cả hộ kinh doanh và cơ quan thuế.
3. Tác Động Của Việc Nâng Mức Doanh Thu Không Chịu Thuế
3.1. Số Hộ Kinh Doanh Giảm Thuế
Theo tính toán của Bộ Tài chính:
- Với mức doanh thu không chịu thuế là 200 triệu đồng/năm, số hộ kinh doanh thuộc diện nộp thuế sẽ giảm 620.653 hộ.
- Nếu ngưỡng được nâng cao hơn, số hộ không phải nộp thuế sẽ tiếp tục tăng, tạo điều kiện cho nhiều hộ kinh doanh nhỏ duy trì hoạt động mà không lo ngại về thuế.
3.2. Giảm Thu Ngân Sách Nhà Nước
- Ảnh hưởng ngắn hạn: Khi ngưỡng doanh thu không chịu thuế tăng, số thu ngân sách nhà nước có thể giảm. Ước tính với mức 200 triệu đồng/năm, ngân sách giảm khoảng 2.630 tỷ đồng/năm.
- Lợi ích dài hạn: Việc hỗ trợ các hộ kinh doanh nhỏ sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo nguồn thu bền vững từ các doanh nghiệp lớn hơn trong tương lai.
3.3. Khả Năng Tái Đầu Tư
Việc giảm áp lực thuế giúp hộ kinh doanh nhỏ có thể sử dụng nguồn lực tiết kiệm được để:
- Đầu tư máy móc, thiết bị.
- Mở rộng sản xuất, thuê thêm lao động.
- Tăng sức cạnh tranh trên thị trường.
4. Những Vấn Đề Cần Xem Xét Khi Điều Chỉnh Ngưỡng Doanh Thu
4.1. Cơ Chế Linh Hoạt
Dự thảo luật đề xuất cơ chế điều chỉnh ngưỡng doanh thu dựa trên biến động của CPI và tình hình kinh tế xã hội:
- Nếu CPI tăng trên 20% so với thời điểm Luật có hiệu lực, Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh ngưỡng doanh thu phù hợp.
- Cơ chế này giúp đảm bảo ngưỡng doanh thu luôn phù hợp với thực tế và không bị tụt hậu so với tốc độ tăng trưởng kinh tế.
4.2. Đảm Bảo Cân Đối Ngân Sách
Việc nâng ngưỡng doanh thu cần đi đôi với các biện pháp tăng cường thu thuế từ các nguồn khác:
- Tăng hiệu quả thu thuế từ đối tượng lớn: Tập trung vào các doanh nghiệp, tổ chức có doanh thu cao.
- Hạn chế thất thu thuế: Tăng cường kiểm tra, giám sát để đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quản lý thuế.
5. Kết Luận
Nâng mức doanh thu không chịu thuế GTGT lên trên 200 triệu đồng/năm là một đề xuất hợp lý, phù hợp với thực trạng kinh tế và nhu cầu phát triển của các hộ kinh doanh nhỏ hiện nay. Mặc dù có thể giảm thu ngân sách trong ngắn hạn, nhưng lợi ích dài hạn bao gồm:
- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
- Hỗ trợ phát triển kinh tế địa phương.
- Tăng hiệu quả quản lý thuế.
Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, cần có lộ trình thực hiện rõ ràng, cơ chế giám sát minh bạch và các biện pháp bổ sung để đảm bảo cân đối ngân sách nhà nước. Việc điều chỉnh này không chỉ là một giải pháp hỗ trợ kinh tế mà còn thể hiện sự linh hoạt của chính sách tài chính trong bối cảnh kinh tế – xã hội ngày càng phát triển.