Nội dung bài viết
1. Thay đổi ngưỡng doanh thu chịu thuế VAT
1.1. Ngưỡng doanh thu không chịu thuế VAT từ ngày 1/7/2025
Theo quy định mới, các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đồng/năm trở xuống sẽ không phải chịu thuế VAT. Đây là sự thay đổi so với mức cũ là 100 triệu đồng/năm theo quy định hiện hành.
Lý do điều chỉnh:
- Ngưỡng doanh thu 100 triệu đồng/năm đã áp dụng từ năm 2013. Trong hơn một thập kỷ, tốc độ tăng trưởng GDP và chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã tăng đáng kể, nên việc điều chỉnh là cần thiết.
- Mức 200 triệu đồng/năm được xem xét dựa trên:
- Tốc độ tăng trưởng kinh tế.
- Sự ổn định của ngân sách nhà nước.
Ý kiến đề xuất nâng cao hơn:
- Một số đại biểu Quốc hội đề nghị nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế VAT lên 300 triệu đồng/năm hoặc 400 triệu đồng/năm để hỗ trợ nhiều hơn cho hộ kinh doanh nhỏ.
- Nếu nâng lên 300 triệu đồng/năm:
- Số hộ kinh doanh không phải chịu thuế tăng thêm 734.735 hộ.
- Ngân sách nhà nước giảm thu khoảng 6.383 tỷ đồng/năm.
- Tuy nhiên, sau khi cân nhắc, Quốc hội quyết định giữ mức 200 triệu đồng/năm để bảo đảm cân đối ngân sách và hỗ trợ hợp lý cho người dân.
Ảnh hưởng của ngưỡng mới 200 triệu đồng/năm:
- Số hộ kinh doanh được miễn thuế VAT tăng thêm 620.653 hộ.
- Ngân sách nhà nước giảm thu khoảng 2.630 tỷ đồng/năm.
Quyền điều chỉnh ngưỡng doanh thu:
- Chính phủ được giao thẩm quyền điều chỉnh ngưỡng doanh thu không chịu thuế VAT theo tình hình kinh tế-xã hội từng thời kỳ, nhằm bảo đảm tính linh hoạt.
2. Quy định mới về hoàn thuế VAT
2.1. Hoàn thuế đối với cơ sở kinh doanh chịu nhiều thuế suất khác nhau
Theo quy định tại khoản 3 Điều 15 dự thảo Luật, các cơ sở sản xuất kinh doanh hàng hóa chịu nhiều thuế suất VAT (5% và 10%) gặp khó khăn trong khấu trừ thuế đầu vào, đặc biệt khi:
- Doanh thu chính đến từ hàng hóa chịu thuế suất 5%.
- Nguyên liệu đầu vào chịu thuế suất 10%, gây ra sự chênh lệch khó khấu trừ.
Điều chỉnh mới:
- Cho phép hoàn thuế đầu vào trong các trường hợp này.
- Giao Chính phủ quy định chi tiết cách xác định số thuế được hoàn, dựa trên tỷ lệ phân bổ hợp lý.
2.2. Các quy định liên quan:
- Mục tiêu của điều chỉnh này là bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp sản xuất kinh doanh đa dạng hàng hóa và dịch vụ, đảm bảo không gây khó khăn trong khấu trừ thuế.
3. Siết chặt quản lý thuế với thương mại điện tử và hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ
3.1. Không miễn thuế nhập khẩu với hàng hóa giá trị nhỏ
Hiện nay, theo Quyết định 78/2010/QĐ-TTg, các hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ qua sàn thương mại điện tử được miễn thuế. Tuy nhiên, quy định này:
- Tạo kẽ hở pháp lý để một số doanh nghiệp, sàn thương mại điện tử lạm dụng, nhập khẩu hàng hóa giá trị thấp nhằm trốn thuế.
- Gây cạnh tranh không lành mạnh giữa hàng hóa trong nước và nhập khẩu.
Quy định mới:
- Chấm dứt hiệu lực Quyết định 78/2010/QĐ-TTg.
- Không miễn thuế nhập khẩu đối với các hàng hóa giá trị nhỏ.
- Yêu cầu Chính phủ ban hành Nghị định mới về quản lý hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu qua sàn thương mại điện tử, đảm bảo quản lý chặt chẽ.
3.2. Quản lý thuế thương mại điện tử
- Trong thời gian qua, các giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới gia tăng mạnh, gây thất thu thuế.
- Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bổ sung quy định về thu thuế thương mại điện tử trong cả Luật Thuế giá trị gia tăng và Luật Quản lý thuế để tăng hiệu quả quản lý.
Mục tiêu:
- Ngăn chặn tình trạng trốn thuế, đặc biệt từ các sàn thương mại điện tử nước ngoài bán hàng hóa vào Việt Nam.
- Tăng cường minh bạch và công bằng trong môi trường kinh doanh số.
4. Kết quả thông qua Luật sửa đổi
4.1. Tỷ lệ thông qua
- Ngày 26/11/2024, Quốc hội thông qua Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) với tỷ lệ đồng thuận cao:
- 407/451 đại biểu tán thành (chiếm 84,97% tổng số đại biểu Quốc hội).
4.2. Thời điểm áp dụng
- Luật sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
5. Ý nghĩa và tác động của Luật sửa đổi
5.1. Đối với hộ, cá nhân kinh doanh
- Việc nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế từ 100 triệu lên 200 triệu đồng/năm giúp:
- Giảm gánh nặng thuế cho các hộ kinh doanh nhỏ.
- Khuyến khích các cá nhân kinh doanh mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh.
5.2. Đối với ngân sách nhà nước
- Dù giảm nguồn thu khoảng 2.630 tỷ đồng/năm, thay đổi này:
- Góp phần kích thích nền kinh tế.
- Tăng sự hài lòng và tuân thủ pháp luật của người dân.
5.3. Đối với thương mại điện tử
- Quy định siết chặt quản lý thuế đối với hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ và giao dịch qua thương mại điện tử:
- Tăng cường hiệu quả thu ngân sách.
- Đảm bảo môi trường kinh doanh công bằng giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài.
6. Kết luận
Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa chính sách thuế của Việt Nam. Các điều chỉnh phù hợp với xu hướng phát triển kinh tế, đồng thời bảo đảm công bằng và minh bạch trong hệ thống thuế. Đây cũng là một động lực quan trọng để thúc đẩy kinh doanh nhỏ lẻ và tăng cường quản lý thuế trong bối cảnh kinh tế số phát triển.